Nowa mapa miasta: odkryj kulturę żydowską Hamburga za darmo!

Nowa mapa miasta: odkryj kulturę żydowską Hamburga za darmo!

Hamburg ma nowy, dwujęzyczny plan miasta, który rzuca światło na życie Żydów w mieście. Plan nosi tytuł „Miejsca kultury żydowskiej w Hamburgu” i w atrakcyjny sposób ukazuje różnorodność życia żydowskiego w Neustadt. Pomysłodawczyni planu, Silvie Bomhard, jest skierowana w szczególności do młodych ludzi, którzy szukają ekscytujących i edukacyjnych informacji. Plan miasta jest dostępny bezpłatnie dla wszystkich zainteresowanych i można go odebrać w różnych punktach, w tym w Informacji Turystycznej w Hamburgu na głównym dworcu kolejowym, a także w Muzeum Altona i Muzeum Historii Hamburga. Alternatywnie mapę można także pobrać w formacie PDF, co czyni ją szczególnie przystępną i ułatwia zwiedzanie miejsc żydowskich.

Inicjatywą leżącą u podstaw tego planu jest współpraca hamburskiego Urzędu ds. Kultury i Mediów z różnymi badaczami. Celem jest zaprezentowanie szerokiej gamy miejsc na obszarze Hamburga, które uwzględniają nie tylko historyczne, ale także aktualne aspekty życia Żydów. Plan zawiera informacje o wielu różnych lokalizacjach, miejsca pamięci pojawiają się jednak sporadycznie. Zainteresowani mogą zapoznać się z obszerniejszym przeglądem tego zagadnienia na portalu „Miejsca pamięci w Hamburgu”.

Historyczne i aktualne miejsca żydowskie

Definicja tego, co dokładnie stanowi „miejsce żydowskie”, jest złożona. Plan skupia się na wykorzystaniu tych miejsc i uwzględnia historyczne obszary mieszkalne oraz aspekty kulturowe i społeczne. Historyczne obszary mieszkalne obejmują różne części miasta, w tym:

• Altona: Schutzjuden seit dem 17. Jahrhundert, Oberrabbinat ab 1671. Die Gemeinde verlor nach 1812 an Bedeutung.
• Altstadt/Neustadt: Erster Wohnort für jüdische Bevölkerung seit dem 16. Jahrhundert mit zahlreichen jüdischen Einrichtungen.
• Grindelviertel: Hauptwohngebiet ab dem 19. Jahrhundert, inklusive der zentralen Bornplatzsynagoge.

Oprócz tego pod uwagę brane są różne kategorie, m.in. edukacja i nauka, upamiętnianie, kultura i sztuka oraz aspekty społeczne. Plan zawiera m.in. informacje o szkołach żydowskich, miejscach pamięci, placówkach artystycznych i instytucjach religijnych.

Zmieniająca się kultura pamięci

Nowy plan miasta wpisuje się w szerszy kontekst: dyskusję o kulturze pamięci w Niemczech i konfrontację z nazistowską przeszłością. W ostatnich latach coraz wyraźniej widać, że kwestie te wymagają renegocjacji w społeczeństwie. Wiosną 2021 roku artyści Moshtari Hilal i Sinthujan Varatharajah zaproponowali wprowadzenie terminu „ludzie o pochodzeniu nazistowskim”. Celem było zidentyfikowanie członków społeczeństwa większościowego jako potomków reżimu nazistowskiego i tym samym zainicjowanie dyskursu na temat historii Niemiec, który obejmowałby także migrantów.

Propozycja spotkała się z dużym odzewem na łamach niemieckich portali i pokazuje, że rozliczenie się z historią Niemiec to nie tylko problem grup „niemieckiego pochodzenia”. Staje się raczej jasne, że w dyskursie należy uwzględnić wszystkie aspekty społeczeństwa, aby stworzyć inkluzywną kulturę pamięci, która będzie przemawiać do wszystkich ludzi. Temat ten dodatkowo uwydatnia nowy plan miasta i pokazuje, że pamięć i tożsamość w naszym społeczeństwie nieustannie się zmieniają.