Nieuwe stadsplattegrond: ontdek gratis de Joodse cultuur van Hamburg!

Nieuwe stadsplattegrond: ontdek gratis de Joodse cultuur van Hamburg!

Hamburg heeft een nieuwe, tweetalige stadsplattegrond die het joodse leven in de stad in de schijnwerpers zet. Het plan heeft de titel “Plaatsen van Joodse cultuur in Hamburg” en toont op aansprekende wijze de diversiteit van het Joodse leven in de Neustadt. Silvie Bomhard, die het plan maakte, richt zich vooral op jongeren die op zoek zijn naar spannende en leerzame informatie. De stadsplattegrond is gratis verkrijgbaar voor iedereen die geïnteresseerd is en kan op verschillende locaties worden opgehaald, waaronder de Hamburg Tourist Information op het centraal station, evenals in het Altona Museum en het Museum voor de Geschiedenis van Hamburg. Als alternatief kan de kaart ook als pdf worden gedownload, wat hem bijzonder toegankelijk maakt en het gemakkelijker maakt om Joodse plaatsen te verkennen.

Het initiatief achter dit plan is een samenwerking tussen de Hamburgse Autoriteit voor Cultuur en Media en verschillende onderzoekers. Het doel is om een ​​breed scala aan plaatsen in het stadsgebied van Hamburg te presenteren die niet alleen historische maar ook actuele aspecten van het Joodse leven in aanmerking nemen. Het plan bevat informatie over veel verschillende locaties, maar gedenkplaatsen zijn slechts sporadisch opgenomen. Geïnteresseerden kunnen een uitgebreider overzicht hiervan bekijken via het portaal “Memorial Sites in Hamburg”.

Historische en huidige Joodse plaatsen

De definitie van wat precies een “Joodse plaats” is, is complex. Het plan richt zich op het gebruik van deze plekken en houdt rekening met historische woongebieden en culturele en sociale aspecten. De historische woonwijken omvatten verschillende delen van de stad, waaronder:

• Altona: Schutzjuden seit dem 17. Jahrhundert, Oberrabbinat ab 1671. Die Gemeinde verlor nach 1812 an Bedeutung.
• Altstadt/Neustadt: Erster Wohnort für jüdische Bevölkerung seit dem 16. Jahrhundert mit zahlreichen jüdischen Einrichtungen.
• Grindelviertel: Hauptwohngebiet ab dem 19. Jahrhundert, inklusive der zentralen Bornplatzsynagoge.

Daarnaast wordt rekening gehouden met verschillende categorieën, waaronder onderwijs en wetenschap, herdenking, cultuur en kunst, en sociale aspecten. Het plan bevat onder meer informatie over Joodse scholen, gedenktekens, kunstlocaties en religieuze instellingen.

Veranderende herinneringscultuur

De nieuwe stadsplattegrond komt in een bredere context: de discussie over de herinneringscultuur in Duitsland en de confrontatie met het naziverleden. De afgelopen jaren is het steeds duidelijker geworden dat er in de samenleving opnieuw over deze kwesties moet worden onderhandeld. In het voorjaar van 2021 stelden de kunstenaars Moshtari Hilal en Sinthujan Varatharajah voor om de term ‘mensen met een nazi-achtergrond’ te introduceren. Het doel was om leden van de meerderheidsmaatschappij te identificeren als afstammelingen van het naziregime en zo een discours over de Duitse geschiedenis op gang te brengen waar ook migranten deel van uitmaken.

Het voorstel kreeg veel respons op de Duitse hoofdpagina’s en laat zien dat het in het reine komen met de Duitse geschiedenis niet alleen een kwestie is voor de groepen ‘Duits van herkomst’. Het wordt eerder duidelijk dat alle aspecten van de samenleving in het discours moeten worden betrokken om een ​​inclusieve herinneringscultuur te creëren die alle mensen aanspreekt. Dit onderwerp wordt verder benadrukt door het nieuwe stadsplan en laat zien dat herinnering en identiteit voortdurend veranderen in onze samenleving.